Kastamonu’da geçmişi 10 bin yıl öncesine dayanan ve “Hitit Buğdayı” olarak da bilinen coğrafi işaretli siyez buğdayı üretiminin standartlaştırılması ve bölgede kadınların istihdama katılması amacıyla hazırlanan "Tohumdan Geleceğe Projesi" nin uygulaması tamamlandı.
Kastamonu’nun İhsangazi ilçesinde Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı (KUZKA) 2020 Yılı Sosyal Gelişmeyi Destekleme Programı (SOGEP) kapsamında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın sağladığı destekle ekim alanı daralan ata tohumu siyez buğdayı için hazırlanan “Tohumdan Geleceğe” projesi tamamlanarak uygulamaya geçti. İhsangazi Belediyesi tarafından hazırlanan projeye, Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı (KUZKA) tarafından 1 milyon 100 bin lira tutarında destek sağlandı.
İhsangazi ilçesinde uygulanan proje 18 ayda tamamlandı. Projeden Kastamonu’nun İhsangazi ilçesinde siyez tarımıyla uğraşan yaklaşık 750 çiftçinin yanı sıra siyez unu, siyez bulguru ve siyez ürünleri paketleme tesisleri ile siyez kooperatifi işletmesi, siyez unundan simit ve poğaça gibi unlu mamullerin üretimini yapan tesisler yararlanıyor.
Uygulaması tamamlanan projeye inceleme ziyareti gerçekleştiren KUZKA Genel Sekreteri Dr. Serkan Genç, tesislerin bulunduğu alanlarda incelemelerde bulundu. İhsangazi Belediye Başkanı Hayati Sağlık’ın eşliğinde projenin uygulandığı alanı gezen Dr. Serkan Genç, proje kapsamında üretimin yapılacağı binada incelemelerde bulunarak görevlilerden bilgi aldı.
“Siyez buğdayının işlenip un ve bulgur halinde paketlenerek satışına yönelik bir tesis kuruldu”
Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Dr. Serkan Genç, “Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülen ve yerelde de uygulaması kalkınma ajanslarınca gerçekleştirilen Sosyal Gelişmeyi Destekleme Programı (SOGEP) ile dezavantajlı kesimlerin ekonomik hayata katılımının arttırılması ile yerele özgü ürünlerin de katma değerinin arttırılması amaçlanmaktadır” dedi.
İhsangazi Belediyesi tarafından yürütülen “İhsangazi Tohumdan Geleceğe” projesinin de SOGEP kapsamında desteklendiğini söyleyen Dr. Genç, “Projenin uygulaması tamamlandı. Genetiği değiştirilmeden 10 bin yıldan bu tarafa günümüze gelen coğrafi işaretli Kastamonu Siyez Buğdayının işlenip un ve bulgur haline getirilmesi ve paketlenerek satışına yönelik bir tesis kurulumu gerçekleştirilmiş oldu. Aynı zamanda ilçe merkezinde oluşturulan kafeteryada da siyez ürünlerinin satışı yapılacak. Kadın kooperatifimiz proje kapsamında kurulan kafeterya ve restoran kısmını işletecekler. Projedeki amacımızda üretim aşamalarının çeşitli kısımlarında kadınların istihdam edilmeleri, kadınların istihdamının artırılmasının yanı sıra siyez buğdayını üreten çiftçilerimizin de gelir düzeyini yükseltmektir” diye konuştu.
“Tohumdan Geleceğe’ projesindeki gayemiz siyezi doğal bir şekilde geleceğe aktarmak”
Siyez Buğdayının insanların yerleşik hayata geçtikten sonra tarımını yaptıkları ilk buğday çeşidi olduğunu belirten İhsangazi Belediye Başkanı Hayati Sağlık ise, şöyle konuştu: “İlçemizde yılda yaklaşık 20 bin dönüm kadar alanda siyez buğdayı ekmekteyiz. İlçede bu tesisi kurmakla halkımızın şöyle bir kazancı olacak. Üretilen siyez buğdayının pazarlanmasında piyasadaki belirsizlik mevcuttu. Burada üretim yapan çiftçilerin desteklenmesi hem de ürettikleri ürünlerin bir muhatap tarafından alınıyor olması siyez buğdayı üretiminin sürdürülebilirliği noktasında çok önemli bir kazanım oldu. Burada Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansımız ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca desteklenen “Tohumdan Geleceğe” projesindeki amacımız İhsangazi’de sosyal gelişimi destekleme noktasında Siyez Buğdayının hammadde olarak sadece satılmasından ziyade katma değerli mamul üretimi ile ek bir istihdam oluşturmaktır. Bu doğrultuda İhsangazi Belediyesi olarak gerekli hazırlıklarımızı yaptık. İlçemizde bir kadın kooperatifi kurduk. Burada elde edilen gerek siyez bulgurumuzdan gerek siyez buğdayımızdan bu kooperatifimiz sayesinde de çeşitli ürünler üreterek gerek iç gerekse dış piyasaya ürünler satmayı hedefliyoruz”
Siyez buğdayının işlenmeden satıldığında elde edilen kazancın çok düşük kaldığını da ifade eden Sağlık, “İhsangazi’de siyezden üretilecek çeşitli mamuller kadınlarımıza da çok ciddi ilave ek gelir ve istihdam oluşturacak. Kooperatifimize belediyemize ait bir alanı tahsis ettik. Burada bir mutfak oluşturduk, mutfağın bitişiğinde ürünlerin pazarlanması için de bir kafe oluşturduk. Yine küçükte bir taş fırınımız var. Burada siyezin daha katma değerli ürünler haline getirilerek satılmasını hedefliyoruz” dedi.
“Siyez bulgurunu mutfağımızda mamul haline getirip internetten satışını yapıyoruz”
İhsangazi Üreten İşleyen Eller Siyez Üretim İşletme Kooperatifi’nin İhsangazi Belediyesi ile Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı’nın iş birliğinde “Tohumdan Geleceğe” projesi kapsamında kurulduğunu belirten başkan Semra Özcan da “7 üye ile bu yola çıktık. Öncelikle üreticiden aldığımız siyezi kurulan tesisimizde bulgur ve un haline dönüştürüyoruz. Daha sonra tesiste paketlenen ürünler Türkiye’nin çeşitli yerlerine gönderiliyor. Tesisten gelen un ile de mutfağımızda mamul haline dönüştürüyoruz. Bu yaptığımız ürünleri de internetten pazarlıyoruz. Bu şekilde kırsaldaki hanımların ekonomik durumlarını daha da güçlendirmeye çalışıyoruz. Mutfağımızda siyez unundan yapılmış erişte, mantı, şekerpare, kek, siyez ekmeği gibi ürünler yapıyoruz ve bunları da pazarlıyoruz. Ürünlerimizi katkı maddesi kullanmadan yapıyoruz. Yine coğrafi işaretini aldığımız eğşili pilavı da Siyezden yapıyoruz. Bu yaptığımız ürünleri de ayrıca kafemizde ya da restoranımızda ilçeye gelen ziyaretçilere tattırma imkanımızda oluyor” diye konuştu.
“Siyezin hasadını yaptıktan sonra satıyorduk, şimdi mamul haline getirip daha çok kazanç sağlıyoruz”
Siyez üreticisi Fatma Hoşafçı ise, şunları kaydetti: “Biz siyez ekiyoruz. Siyezi de hasadını yaptıktan sonra satıyorduk. Şimdi ise artık siyezin bulgurunu yapıyoruz, unundan çeşitli mamuller yapıyoruz. Bize de ek gelir oluyor. Mutfaklarımızda siyezden her türlü ürün yapıyoruz. Siyez bulgurunu mutfağımızda her şeyiyle değerlendiriyoruz. Bu yaptığımız ürünleri de internet üzerinden satıyoruz. Alanlarda çok memnun, beğeniyorlar. Bu sayede bizler de para kazanıyoruz”Kamuoyunun bilgisine saygıyla duyurulur.
